Sa isang malawak na bukirin, naninirahan ang dalawang hayop na magkaiba ng anyo at ugaliang baboy at ang kabayo. Ang baboy ay mahilig sa putik, laging nagpapaligaya sa sarili sa pamamagitan ng paghiga at pagdungis sa kanyang katawan. Samantalang ang kabayo ay marangal ang tindig, ginagamit ng kanyang amo sa pagbubuhat ng kariton at sa paglalakbay.
Isang araw, nagtagpo ang dalawang hayop sa tabi ng kulungan. Habang abala ang kabayo sa kanyang pagkain ng damo, bigla siyang pinuna ng baboy,
“Bakit ka ba nagpapakahirap sa pagtatrabaho araw-araw? Tingnan mo ako, masaya akong naglilibang at nagpapahiga-higa lamang sa putik. Wala akong pinapasan at wala akong iniintindi.”
Ngunit mahinahon lamang na sumagot ang kabayo,
“Maaaring ikaw ay nagpapakasarap ngayon, ngunit hindi mo alam ang kahihinatnan ng iyong pamumuhay. Ako man ay napapagod, ngunit ako’y mahalaga sa aking amo kaya’t inaalagaan niya ako. Ikaw naman, dahil wala kang silbi kundi magpakasarap, baka dumating ang panahon na ialay ka niya bilang pagkain.”
Hindi naniwala ang baboy at lalo pang ipinagyabang ang kanyang buhay na puno ng kasayahan at kalayaan. Sa kanyang isip, siya ang mas nakakaangat dahil hindi niya kailangang magpagal.
Ilang linggo ang lumipas, dumating ang pista sa bayan. Pinili ng amo ang baboy upang katayin at ihain sa salu-salo. Umiiyak ang baboy habang dinadala, at doon niya naalala ang sinabi ng kabayo. Samantala, nanatili ang kabayo sa bukirin, patuloy na inaalagaan at pinakakain nang maayos dahil siya’y may silbi at halaga.
Itinuturo ng pabula na ang tunay na kahalagahan ng isang nilalang ay hindi nasusukat sa pansamantalang saya o ginhawa, kundi sa kanyang pakinabang at kontribusyon sa kapwa. Ang masipag at matiyagang tao ay higit na pinahahalagahan kaysa sa mga taong abala lamang sa sariling kasayahan.
