Ang parabula ay isang makulay at mapanuring anyo ng pagsasalaysay na karaniwang naglalaman ng mga aral o moral na nais iparating. Isa itong mahalagang bahagi ng panitikan at relihiyon na nagbibigay-daan sa masusing pag-unawa ng mga tao sa mga pang-araw-araw na buhay. Sa blog na ito, tatalakayin natin ang kahulugan ng parabula, kung paano ito nagbibigay-aral, at kung bakit ito mahalaga sa ating kultura.
1. Ano ang Parabula?
Ang salitang “parabula” ay nagmula sa Griyego na “parabolē,” na nangangahulugang isang pagsasalaysay na may layuning magturo o magpaliwanag. Sa konteksto ng panitikan at relihiyon, ito ay isang anyo ng pagsasalaysay na naglalarawan ng pangyayari o sitwasyon upang iparating ang isang mahalagang aral o mensahe.
2. Pagsusuri sa Bahagi ng Parabula:
- Tauhan: Kilalanin ang mga tauhan sa parabula. Kadalasang may mga karakter na simbolismo ng iba’t ibang aspeto ng buhay.
- Pook: Alamin ang lugar kung saan naganap ang kwento. Minsan, ito ay may kahalagahan sa pag-unawa ng mensahe ng parabula.
- Banghay: Sundan ang pangunahing pangyayari sa kwento at tuklasin kung paano ito nakakatulong sa pagpapahayag ng aral.
3. Paano Nagbibigay-Aral ang Parabula?
Ang parabula ay naglalaman ng mga metapora at simbolo na nagbibigay daan sa masusing pagsusuri. Ang pag-unawa sa mga simbolismo at konsepto ng parabula ay nagbibigay daan sa mga mambabasa na masusing maunawaan ang kahulugan ng bawat bahagi nito.
4. Kahalagahan ng Parabula sa Kultura:
Sa ating kultura, ang parabula ay nagiging daan upang maiparating ang mga aral sa isang masining at kapani-paniwala. Ito’y nagbibigay inspirasyon at nagbibigay-liwanag sa mga hamon ng buhay.
5. Kung Paano Gamitin ang Parabula sa Ating Araw-araw na Buhay:
Ang pag-intindi sa parabula ay hindi lamang isang intellectual exercise, kundi isang daan rin patungo sa mas makabuluhang pamumuhay. Paano natin ito magagamit sa pagresolba ng mga hamon at pag-usbong bilang mga indibidwal?
Mga Halimbawang Kwento
1. Nang Magtampo ang Buwan
Naiinggit siya sa araw, dahil ito’y mas sikat at hinahangaan ng mga tao kaysa sa kanya. Samantalang siya’y simbolo lamang ng malalagim na bagay. At kung minsan ay ginagawang palatandaan ng kabaliwan! Walang nananabik sa kanyang pagsikat at walang nanghihinayang sa kanyang paglubog. Habang...
2. Ang Regalo ng Liwanag
Noong unang panahon, sa isang malamig na bahagi ng mundo, may isang grupo ng mga taong naninirahan. Sinasabing ang mga taong ito ang isa sa mga sinaunang nilalang. Marami pa silang bagay na hindi nalalaman o natutuklasan. Napakabata pa ng sibilisasyon at payak pa ang pamumuhay.
3. Ang Pulubi at ang Mahabaging Diwata
Matagal nang pinagmamasdan ng Diwatang mahabagin ang isang pulubi sa lansangan ng bayan. Awang-awa siya rito. Matanda na ang pulubing babae. Walang kasama at batid niyang nag-iisa ito sa buhay dahil walang pamilya. Minsan, nais sana niyang alamin ang dahilan kung...
4. Ang Pinakamaliit na Bato
Ang guro at ang kanyang mga estudyante ay naglalakad sa isang bulubunduking lugar. Malayo pa ang kanilang lalakbayin. Ang mga estudyante ay nakaramdam na ng gutom. Wala naman silang nadaraanang puno na may bunga para makapitas sila ng makakain. Dalawang batis na ang kanilang...
5. Ang Palaka na Naghahangad Lumipad
Minsan may isang palakang tumingala sa langit at humanga sa mga ibong nagliliparan. Gusto ko ring makalipad na tulad nila! ang sabi niya. Ngunit ang tanong ay papaano? Isang hapon, nakakita ang palaka ng lobong lumilipad. Noon niya...
6. Ang Pagmamahal sa Kapwa
Isang mataas na bundok ang tinangkang akyatin ng isang grupo ng kalalakihan. Ngunit sa proseso ng kanilang pag-akyat, isang pagguho ng yelo ang naganap at marami sa kanila ang nasalanta at namatay. Tatlong lalaki mula sa grupong iyon ang milagrong nakaligtas....
7. Ang Manok at ang Gintong Itlog
May isang babaing nakabili ng buhay na manok sa palengke. At nang ito’y kanyang iuwi sa bahay upang alagaan, laking gulat niya nang mangitlog ito. Sapagkat ang itlog ng manok na iyon ay ginto! Laking tuwa ng babae sa kanyang natuklasan! Tiyak na ito...
8. Ang Magkapatid
Minsan may magkapatid na naninirahan sa isang bayan. Ang isa ay mayaman. At ang isa naman ay mahirap na walang ibang pinagkakabuhayan kundi ang pagtatanim ng kalabasa. Isang araw, namunga ng isang kakaibang kalabasa ang kanyang pananim. Isang kalabasang may pambihirang laki!
9. Ang Magandang Dilag at ang Kuba
Minsan may isang magandang dilag na sinusuyo ng halos lahat ng kalalakihan sa nayon. Ngunit ang magandang dilag ay tila mapili o sadyang pihikan. Sa dinami-rami ng mga manliligaw nito’y wala pa ring mapili. Ayon sa magandang dilag, hindi lang panlabas...
10. Ang Ginintuang Aral
May isang mag-asawang may anak na batang lalaki. Kasamang naninirahan ng pamilyang ito ang ama ng Tatay. Noong una, maligayang nakakatulong ng mag-asawa sa paghahanapbuhay ang ama at masayang nakakasama ng bata ang kanyang Lolo sa paglalaro. Ngunit dumating ang sandaling tuluyan nang inagaw ng katandaan at...
Sa pag-aaral ng Parabula natutunan natin na ang bawat aspeto ng parabula ay may layuning magbukas ng ating mga mata sa mga bagay na hindi natin agad napagtutuunan ng pansin. Ito’y isang makulay at makahulugang anyo ng panitikan na naglalaman ng mga aral na maaring magbigay liwanag sa ating landas sa buhay. Ang pag-unawa sa mga parabula ay isang paglalakbay tungo sa mas malalim at mas makabuluhang pag-unawa sa ating sarili at sa mundo sa ating paligid.
