Sa isang malayong baryo sa paanan ng kabundukan, naninirahan si Pedro “Penduko” Martir—isang payat na binatang kilala sa kanyang tapang at bait kahit pa sa tingin ng marami’y wala siyang gaanong lakas o kayamanan. Araw-araw, walang humpay siyang tumutulong sa magiliw nilang magulang sa bukid. Si Ina Delfina at si Itay Anselmo, bagaman mahirap, ay nag-alaga sa kanya nang buong pagmamahal. Ngunit, sa kabila ng kanyang mabuting puso, madalas siyang pagtawanan ng ilang kabaguhan sa baryo dahil sa kanyang payak na anyo at mga panaginip na siya’y maging bayani balang-araw.
Isang gabi, habang nakaupo sa labas ng kubo’t pinagmamasdan ang kumikislap na buwan, isang kubol ang biglang sumilay sa dilim. Mula roon ay lumabas si Lola Basyang—ang kilalang matandang manunukso at tagapagsalaysay ng mga hiwaga. Hinawakan niya si Pedro sa balikat at buong kagalakan, ipinakilala ang sarili: “Ako si Lola Basyang, tagapag-ingat ng mga kuwentong puno ng hiwaga at kababalaghan. At ikaw, Pedro, ay may tadhana.”
Nang gabing iyon, ibinigay ni Lola Basyang kay Pedro ang isang matandang amuleto, hugis-krus na yari sa pilak at kristal. “Sa oras na kailanganin mo ito, tatanda siya sa iyo ng kapangyarihan—ngunit tandaan, gamitin mo lamang sa kabutihan.” Walang-sawang pinakinggan ni Pedro ang mga payo ni Lola Basyang, saka duguan sa kaba ng bagong misyon: protektahan ang mahihina at labanan ang mga masasamang nilalang.
Kinabukasan, nagpaalam si Pedro sa kanyang mga magulang. Bitbit ang amuleto, nagsimula siyang maglakbay. Ang unang dagok ay nang mapasok siya sa isang kawayanan na inaangkin ng isang dambuhalang tikbalang. Napakatangkad ng nilalang, kung saan walang sinumpaang kabayo ang makakuha ng liksi. Ngunit hindi natakot si Pedro. Sa tulong ng kanyang albularyo-anihiler, gumamit siya ng mahiwagang buhangin na sumilab sa liwanag ng buwan. Nang magsindi siya ng ritwal, nagliwanag ang amuleto at bigla namang natamaan ang tikbalang—nawala ito nang walang bakas. Mula noon, nagkaroon siya ng kaakibat na respeto sa mga nilalang na nagtatago sa gubat.
Hindi naglaon, sinalubong siya ng isang malalakas na unos. Nilipol nito ang isang tulay na magdadala sa kabilang pampang kung saan naroon ang bayan ng Maragundin, pinamumugaran ng isang higanteng buwaya-demonio. Noo’y napag-alaman ni Pedro na araw-araw ay nahuhulog ang inuming tubig ng ilog sa tubig ng bayang iyon. Kung magtuloy-tuloy, bubuhayin nito ang buwaya-demonio na si Dakila. Noong gabi ng kabilaan, nilusob nito ang bayan, winasak ang mga kubo at hinuli ang mga bata upang maging handog.
Pinagmasdan ni Pedro ang trahedya mula sa bundok. Nang tamang panahon, ibinaba niya ang kanyang huling pag-asa: ang amuleto. Nagliwanag itong mala-kristal sa gitna ng gabi. Humarap siya kay Dakila, na sa unang tingin ay tila napakalaki at matalim ang ngipin. Ngunit hindi natakot si Pedro; binaghaw nito ang amuleto sa hangin at biglang dumambong ang isang kidlat mula sa kalangitan, tumagos sa dibdib ng buwaya. Napabunyi ang mga tao sa paligid sa sandaling lumakas ang alon, at unti-unting naglaho ang masamang kapangyarihan ni Dakila. Pinalayas niya ang buwaya papalayo sa ilog, at pati ang madilim na ulap ay naalis na tila walang binatbat.
Pagtapos noon, hinandugan si Pedro ng dumaming papuri. Ngunit sa kanyang puso, alam niya na may mas malalaking hamon pa sa hinaharap. Habang naglalakbay pa siya, may isang munting bayan na nagngangalang San Lualhati na pinamumugaran ng isang mahiwagang diwata na napagalitan ng mga taong umabuso sa gubat. Dahil sa galit, nagpahintulot siya sa mga anino upang tukuhan ng sigaw ng ulap ang buong kakahuyan. Nabaliw ang mga tao at naglaganap ang kaguluhan—hanggang sa dumating si Pedro.
Lumubog sa dilim ang araw nang marating ni Pedro ang gitna ng kagubatan. Dinig niya ang bulong ng mga anino: sila’y mga espiritung tinanggalan ng pahinga, naghahangad lamang ng pagkakapantay-pantay. Hindi naging madali ang pakikipagtalastasan kay Adisha, ang diwata. Makipot ang kanyang tinig ngunit puno ng hinanakit. Nakipagsundo si Pedro sa pamamagitan ng kanyang wika ng pagdamay: hinatid niya ang kanyang amuleto at ibinaba ito sa lupa, simbolo ng pagtitiwala. Nang magulat ang diwata—tila nadurog ang kahungkagan sa kanyang puso. Unti-unti, binalik ni Adisha ang sigla ng gubat, nilinis ang himpapawid, at hinawi ang mga anino pabalik sa kanilang pinanggalingan.
Sa pagtatapos ng kaniyang paglalakbay, naabot ni Pedro ang bayan ng Marikit—isang pook na ipinagmamalaki ang mga makukulay na libingang bato at matataas na kuta. Subalit, natuklasan niya roon ang isang madilim na propesiya: sasakupin ng mga kaluluwang ligaw ang bayan maliban kung sinumpaang “Pinakamatibay na Bayani” ang mag-aalay ng kanyang sariling lakas sa Puso ng Bangin, isang maalab na pusod ng mahika. Walang sinuman ang sumubok, dahil dinaranas nila ang takot na malaglag sa bangin. Ngunit hindi siya nabahala. Sa pamamagitan ng panalanging taimtim at pagputol sa sariling kandungan ng isang pasyal na hibla ng dugo, inalay ni Pedro ang kanyang lakas sa Diyos at sa mga naapi, pinatunayan niyang tunay na bayani ang kinikilala ng tadhana.
Sa sandaling iyon, nagliyab ang buong bangin sa makukulay na liwanag—pahiwatig na nabawi ang balanse at nahinto ang pag-aalboroto ng mga anino. Bumalik si Pedro sa bayan, tinanggap siya bilang karapat-dapat na tagapagtanggol ng masa. Ngunit sa halip na doon magtapos ang kanyang kwento, muling tumawag kay Pedro ang boses ni Lola Basyang mula sa natahimik na ulap. Humanga ang matanda: “Talaga namang ikaw, Pedro, ang patunay na hindi batakas sa itsura ang tunay na kagitingan. Nawa’y maging inspirasyon ka sa lahat.”
Nang makabalik siya sa sariling baryo, sinalubong siya ng mga magulang na may luha sa tuwa. Ang dating payat at payak na si Penduko, ngayo’y nagbibigay pag-asa sa madla. Ngunit hindi nagbago ang kanyang simpleng pananaw: patuloy pa rin siyang tumulong sa bukid at naglalaan ng diin sa responsibilidad. Natutunan niya, at natutuhan din ng marami: na ang tunay na kapangyarihan ay hindi nasusukat sa laki ng katawan o kayamanang material, kundi sa kabutihang nakikita sa puso at sa tapang na lumaban para sa katarungan.
At sa bawat pagdaan ng gabi, kapag sumisiklab ang unang tala sa langit, muli mo siyang madedinig na bumabagtas sa hangin—handang lumusong laban sa kahit anong anino ng kasamaan. Sa kwentong ito, muling pinatunayan ni Pedro Penduko na ang tunay na bayani ay siyang naglalakbay hindi para sa sarili, kundi para sa kapwa.
by Lola Basyang Stories
