Mula pa noong pagkabata ni Raquel ay hindi na maitatanggi ang kakaibang ganda ng kaniyang buhok. Bughaw ang kumikinang na alikabok sa bawat hibla nito—parang sinag ng araw na sumasalamin sa talim ng tabak. Lumaki siya sa isang payak na baryo sa Ilocos, kung saan kahit ang mga matatanda ay napapabulong sa kaniyang liksi at ganda. Ang bawat hibla ng buhok niya’y lumalago nang napakabilis, tila buhay na may sarili ring talino at pagnanasa. Araw-araw ay nagsusubok siyang taniman ng bungang-isip: “Hanggang saan kaya ito kakapal? Hanggang saan kaya ito kakapal ng milagro?”
Isang umaga, yumanig ang baryo nang biglang lumitaw ang isang sikat na kosmetiko sa Maynila. Nang makarinig ang ina ni Raquel tungkol sa kumpetisyon sa pinakamahabang buhok sa buong Luzon, agad niyang iminungkahi kay Raquel na dalhin sa Maynila ang pambihirang kayamanan nila—ang bubong ng tukso, ang buhok ng maharlika. Bagamat kinabahan, pumayag si Raquel. Balak nilang ipakita ang kakaibang ganda ng buhok upang makatulong sa kanilang pamilya. Ngunit hindi nila inasahan na sa pagpasok nila sa makulimlim na lansangan ng Maynila, hahamon sila sa isang kuwento ng misteryo, panganib, at kababalaghan.
Nang maipasok na sa palasyo ng kumpetisyon, nakita ni Raquel ang iba pang kalahok: mga babaeng may bangs na kumukurap, mga modelong hinihikayat kang magpa-trim at magpamukha, at mga estilistang sinalubong siya ng pag-aalimpuyo ng titik. Sa mahabang runway, nangingibabaw ang malalambing na tinig ng mga tagahatol at ang kumikislap na ilaw ng proyektor. Inabot ng ilang minuto bago siya magtayo sa gilid at kunin ang mikropono. Doon, natuklasan niya na hindi basta kumpetisyon ng haba ang mangyayari kundi pagtatanghal ng hiwaga—may mga entablado na puno ng hologram, may mga salamin na umiikot, at may mga awit na tila himig ng alon. Ngunit nag-aalab pa sa mata ni Raquel ang tapang at katatagan: “Sabay nating ipakita ang ganda ng Taga-Ilocos at ang husay ng simpleng babae.”
Muntik na siyang mawalan ng tiwala nang biglang nag-umpisa ang kaniyang buhok na kumilos nang di-inaasahan. Una’y isang hibla ang yumakap sa kamay ng isang matandang estilista, at sinundan ito ng isa pang hibla na pumikit sa baywang ng isang dalagang nasa gilid niya. Lumingon siya sa likod—ang mahahaba niyang hibla’y parang mga buhay na ahas na bumanco sa puno’t bakal ng entablado, naglalaro at sumasayaw nang may sariling ritmo. Hinawakan niya ito, nagtaka, ngunit maya-maya’y may naganap na kung ano’t anong himala: bumuhos ang palakpak mula sa madla, hindi dahil sa ganda ng palabas kundi dahil sa pagkamangha sa buhay na kumikilos. Nang makabawi, lumaganap sa bulungan: “Ang buhok ni Raquel ang buhay na hibla! May kakayahan itong magligtas!”
Hindi naglaon, may isang nagmamadaling nagpatakbo sa kanila—isang batang babae na natapon ang inuming kape dahil sa bugso ng madla, at muntik nang mapasuwak sa harap ng aparatong pang-ilaw. Mabilis na pinunasan ni Raquel ang kape gamit ang kamay, ngunit natunaw ang glass artifact at nabasag siya—sinisikhay na di na siya makapagsalita nang biglang bumaba ang kaniyang buhok, bumigkis sa bata, at hinatak ito palayo sa panganib. Sahig at kuripot ang oras, tila napakabagal, ngunit lumakas ang tibok ng puso ni Raquel nang makita niyang buhay at ligtas ang bata. Tumunog ang kampanilya ng tagumpay, at muling napalakas ang sigawan ng palakpak.
Ipinanawagan niya pagkatapos: “Hindi ito laro para mapasikat! Ito’y paalala ng hiwaga ng Buhay!” Sa shimmering na liwanag, ipinasilip ni Raquel ang lihim: ang buhok niya’y hindi basta hibla ng sinehan. Ito’y biyayang ipinagkaloob ng isang diwata ng bundok, bilang kapalit ng pag-aalay ni Raquel sa inang may karamdaman. Laman nito ang sinag ng buwan, talim ng dahon, at pag-asa ng mangingisdang minsang itinangis ang pagkawala ng isda. At kapag napagsilbihan ang iba, lalo pa itong lumalago at lumalakas.
Matapos ng ten-minute performance na walang awang pinanood ng buong bansa, nanalo si Raquel sa karangalang “Pinakamahiwagang Buhok ng Bansa.” Ngunit hindi ito sapat—ang tunay na gantimpala ay ang muling pagkabuhay ng ina niyang may matagal nang sakit. Mula roon, mabilis silang nakabalik sa kanilang baryo, dala ang paru-parong gintong supot na puno ng gamot at tulong mula sa kumpetisyon. Unti-unti, gumaling ang ina, at ang sagradong hibla ng buhok ni Raquel ay nahiwalay sa panganib ng labis na pag-crop at labis na pag-abuso.
Sa kasaysayan, ang mga nanonood at nanampalataya sa kabutihan ang natuto: ang hiwaga ay hindi pambihirang kayamanan kundi ang pusong nagsisilbi sa kapwa. At sa huli, natuklasan ni Raquel na sa likod ng pinakamahabang buhok sa buong Luzon ay nakatala ang kwento ng pag-ibig ng isang anak sa inang nagmamahal nang walang pag-iimbot, handang baunin ang pabigat, nakipagsapalaran sa gitna ng lungsod, at nagbalik na mas nagiliw sa sariling ugat.
Ang pambihirang buhok ni Raquel ay hindi lamang simbolo ng alindog o kayabangan. Ito’y tanda ng paglaban sa hamon ng kapritso ng kapalaran—ng pagiging bukas-palad sa iba, ng pananatiling tapat sa pinagmulan, at ng pagdadala ng liwanag sa madilim na sulok ng mundo. At sa pag-ikot ng mga taon, muling nagbabalik ang kuwento sa mithiing magsilbing inspirasyon sa mga batang nangangarap at sa mga pusong naghahanap ng hiwaga sa simpleng hibla.
by Luis P. Gatmaitan
