Si Santi at ang kanyang nakababatàng kapatid na si Lila ay nakatira sa isang tahimik na baryo sa paanan ng bundok. Isang araw, habang naglalaro sa bakuran, napansin nilang tila naglalaho ang kulay sa kanilang paligid—ang asul ng langit ay naging puti-puti, ang berde ng damuhan ay naging kulay abo, at ang pulang rosas sa hardin ni Inang Maria ay nawalan ng ningning. Nagtaka sina Santi at Lila kung bakit tila nanlilimahid ang mundo.
Sa gitna ng kanilang pag-uusap ay lumitaw si Aling Pintura, ang tagapag-alaga ng lahat ng kulay. Mababaw ang ngiti ni Aling Pintura at nakasuot ng damit na binubuo ng bahaghari. Sa kanyang kamay ay nakatengang malalaking paleta at pintura. “Mga bata,” wika niya sa malinaw at mahinhing tingog, “kulay ang bumubuhay sa mundo. Ngunit may isang makapangyarihang multo ng kalungkutan na kumukuha ng sigla ng bawat kulay. Kayo ang tanging makapagsisilbing tagapagligtas ng Kulay!”
Nangako sina Santi at Lila na gagawin ang lahat upang maibalik ang kulay sa kanilang tahanan. Binitiwan sila ni Aling Pintura at biglang ginwapuhan ng makukulay na balabal—ang bawat kulay ay may kapangyarihang magbigay ng lakas, kagalakan, tapang, at pag-asa.Habang naglalakbay sa Bagong Lupain ng Kulay, unang narating ng magkapatid ang Pulang Gubat. Sa silong ng matatayog na tahanan ng pulang punô ng kahoy, sinalubong sila ng Pulang Pagong, na may matibay na kalasag. “Ang pula,” ani Pagong, “ay kulay ng katapangan at pagmamahal. Kapag may pangangailangan ng lakas ng loob, kumapit ka rito.” Napagmasdan ng magkapatid kung paano natutulungan ng kulay na ito ang puso ng sinumang nangangahas. Bago sila umalis, inukit ng Pagong ang isang maliit na pulang bato para sa bawat isa bilang tanda ng tapang.
Mula roon ay napadpad sila sa Bukit ng Kahel, kung saan parang naglalaro sa hamog ang dagat-dagatang luntian at mala-lava ang tanawin. Dito sinabayan sila ng Kahel na Paruparo, na palaging nagliliwanag sa bawat tiklop ng kanyang pakpak. “Ang kahel,” sabi ng Paruparo, “ay simbolo ng kasiyahan at pagkamalikhain. Sa isang kisap-mata, maaari kang magtagumpay sa anumang proyekto kapag malaya kang gumagamit ng imahinasyon.” Inalok sila ng paruparo ng kaluskos ng pakpak nito, at biglang nagkapangkap sila ng sining—natutong gumuhit ng mga kahanga-hangang tanawin gamit ang kanilang bagitong talento.
Pagkatapos ay dinala sila ng hangin sa Dalampasigan ng Dilaw, kung saan nananahan ang Dilaw na Bahaghari—a maliwanag na nilalang na tila araw mismo. “Ang dilaw,” wika ng Bahaghari, “ay ilaw at pag-asa. Sa madilim na sandali, ito ang humahaplos sa puso at nagbibigay saysay sa bawat umaga.” Pinainom sila ng mahiwagang katas ng pinagyaman ng araw, kaya’t kahit sa pinakamadilim na gabi ay sariwa pa rin ang kanilang mga pangarap.
Di nagtagal ay tumungo ang magkapatid sa Luntiang Kagubatan. Dito sila sinalubong ng makisig na Berde na Palaka na naglulukso-lukso sa malalalim na batis. “Ang berde,” paliwanag ng Palaka, “ay kulay ng buhay at kalikasan. Ito ang nagbibigay-diin sa kahalagahan ng mga puno, halaman, at hangin na ating nilalanghap.” Sa isang himig na mala-koro ng avifauna, napag-aralan nila kung paano magtanim ng puno at pangalagaan ang kalikasan. Inabot sa kanila ni Palaka ang isang maliit na butil ng puno na pag-aarugaing mabuti.
Mula sa kagubatan ay sinalubong nila ang Asul na Balud, isang higanteng balyena na nagpapalutang sa malawak na dagat. “Ang asul,” sabi ng Balud, “ay kulay ng katahimikan at pangarap. Sa ilalim ng dagat, malaya ang isip na lumutang sa dagat-dagatan ng imahinasyon.” Pinahiram nila ng Balud ang isang laman-dagat na kuwintas na may motif ng alon upang palaging maalala ang kahalagahan ng katahimikan sa pagninilay-nilay.
Sa paglalakbay papuntang Luntiang Gubat ay biglang umulan ng mga maliliit na kulot na ulap. Doon nila nakilala ang Lila na Bulaklak, munting diwata ng lilang kulay. “Ang lila,” ani Bulaklak, “ay kulay ng mahika at espiritu. Dito nag-uugat ang ating panghihinayang at ang ating pinakatatagong hangarin.” Tinuruan sila ng Bulaklak ng isang sagradong awitin na nagbubukas sa puso’t isip. Nang matapos ang awit, nagkaroon sila ng mithiin: ibahagi sa iba ang mga natutunan nilang aral.
Subalit sa wakas ng kanilang pakikipagsapalaran, marahang lumitaw ang Multo ng Kalungkutan—isang maputlang anino na unti-unting sinisipsip ang ostat ng kulay sa kanilang palihim. Nagwagi raw ito sa puso ng mga tao tuwing may pagdududa at pangamba. Lumaban sina Santi at Lila, kasama ang mga gintong alaala mula sa bawat kulay—ang pulang bato, kaluskos ng paruparo, katas ng araw, butil ng puno, alon ng dagat, at himig ng diwatang bulaklak. Habang nagtitipon-tipon ang kanilang tapang at pag-asa, napahanga nila ang Multo ng Kalungkutan sa tindi ng kanilang paninindigan. Unti-unti, sumalubong muli ang makukulay na sinag sa paligid, at napagsilbihan nila ang anino ng liwanag ng bawat aral.Bumalik sina Santi at Lila sa kanilang baryo, dala ang anim na nakamamanghang gantimpala ng Kulay. Maingat nilang itinago ang pulang bato, ang kiliti ng paruparo, ang katas ng araw, ang punlang butil, ang kuwintas ng alon, at ang awit ng diwata. Dumating si Aling Pintura upang pasalamatan sila, at sabay nilang pinintahan muli ang hardin ni Inang Maria—ang pulang rosas, ang dilaw na araw-sabon, ang berde ng damuhan, at maging ang asul ng langit. Nagsimulang muling magningning ang mundo sa kanilang paligid, hindi lang sa paningin kundi pati sa puso.
At simula noon, hindi na muling nanghina ang kulay sa baryo—sapagkat naipabatid nina Santi at Lila sa bawat isa ang tunay na kahulugan ng katapangan (pula), kasiyahan (kahel), pag-asa (dilaw), pagkakaisa sa kalikasan (berde), katahimikan (asul), at mahika ng pangarap (lila).
by Adarna House
