Sa isang tahimik at makulay na baryo sa gilid ng bundok, naninirahan si Tomas, isang munting bata na kilala sa kanyang malikot na ugali at malikot na imahinasyon. Mula pa pagkakayakap sa ina sa umaga hanggang sa paglalakad tungo sa paaralan, isang bagay lamang ang palagiang nasa isip ni Tomas: ang pag-iwas sa paliligo. Tuwing tatawagin siya ng kanyang ina para mag-shower, agad siyang tatahimik, hihinga ng malalim, at maghihingalo na parang siya’y papasapit sa isang malaking paghihirap. “Hindi po ako maliligo!” wika niya nang may buong paninindigan, ang mga mata’y kumikislap sa pagtanggi.

Ang problema ay hindi lamang pagbatikos sa ina o pag-iwas sa paliligo. Para kay Tomas, ang tubig ay yari sa yelo, ang sabon ay tila abang apoy sa kanyang balat, at ang paligo naman ay isang malagim na eksena na ang katapusan ay laging may tunog ng “Plop!” ng natitirang tubig mula sa kaniyang buhok. Kaya tuwing kailangang maligo, handa na siyang gamitin ang lahat ng sandata ng katalinuhan upang makaiwas—mga plastik na bola na itinatapon sa banyo para hadlangan ang pagdaloy ng tubig, maliit na tanikala na inilalagay sa gripo, pati mga palusot na “Ginamit ko na yata!” nung tingin naman ng ina ang timba ng tubig.

Sa ikalawang araw ng kanilang masiglang pagtatalo, naisipan ng ina ni Tomas na gamiting kuwento bilang sandata—isang maikling kwentong bayan tungkol sa batang mataas ang pangarap ngunit natakot sa tubig. Sinimulan niyang ikuwento ang alamat ng diwata sa ilog na nagbibigay ng lakas sa batang naliligo nang buong pusó at tiwala. “Kapag hinayaan mong dumaloy ang tubig, matatanggal ang dumi hindi lamang sa balat kundi sa pagod ng katawan,” paliwanag ng ina habang pinupunas ang pawis ni Tomas sa noo. Ngunit ang dulot lamang ay ngiti ni Tomas na puno ng pagtatangka. “Diwata sa ilog? Mas gaganda na yata siya kung hindi ako liligo!” tugon niya na sinamahan pa ng paghagikgik.

Dumating ang hapon ng Sabado—araw ng paliligo ng buong pamilya. Nagpasya ang ama ni Tomas na gawan ng masayang selebrasyon ang pagligo. Nilikha niya ang “Splash Party”: mga lobo ng tubig, mga plastik na sisidlan, at malakas na tugtuging panlaligo. Ang kuwarto nila ay parang carnival, may makukulay na parol, may laruan sa banyo, at may nakatali pang lobo sa gripo. “Sige, Tomas! Tingnan mo lang kung gaano kasaya!” hikayat ng ama. Ngunit sa unang patak ng malamig na tubig mula sa shower head, bumitaw ang lahat niyang sandata at nagmukhang tigre na inatake. Sumigaw siya, “Bahâ niyo naman ako!” at tumayo, pinipigilang tumaksil sa labas ng banyo—tulad ng isang gladiador na mahigpit ang hawak ng sandata sa kamay.

Dito nagsimulang umusbong ang pagkamalikhain nina Inay at Itay. Sinalubong siya ng kanyang nakababatang kapatid na si Mia, nakasuot ng costume ng sirena, kumakanta’t nagsasayaw sa harap niya. “Halika, Tomas! Sama tayo sa sirena party!” Ang batang kapatid ay handang magbahagi ng bath toys: maliit na bangkang lumulutang, tipaklong na pumapadyak, at isang school of rubber ducks na pinakadakila at pinakamatayog sa buong banyo. Unti-unti, nabuhayan ang loob ni Tomas nang mahawakan niya ang rubber duck at mahagkan ito. Ngunit pagbiglang dumaloy uli ang tubig—kumirot sa balat niya. “Huwag mo muna!” sigaw ni Tomas at bigla siyang tumakbo palabas ng banyo nang paiilalim na halos ikki-pag-init ng tubig.

Sa di-inaasahang pagkakataon, dumating si Lolo Pedro, matanda at maaruga. Dahan-dahan niyang pinaupo si Tomas sa sahig nang hindi iniinikit ang anumang panakot. “Alam mo, apo,” panimula ni Lolo, “noong bata ako, tuwing laligo ako, nahulog ako sa ilog at ginising ako ng mga bituin sa ibabaw ng tubig. Libreng palaboy ang lakad!” Kuro niya’y nakakatuwa, at hindi mapigilan ni Tomas ang pagngiti. “Talaga, Lolo?” Tanong niya nang may halong pagdududa at pagkamaingay. “Oo, at bago pa man dumating ang araw, lilinisin natin ang katawan para maging malaya ang kaluluwa.” Kahit hindi lubos na naniwala, hinawakan ni Tomas ang kamay ng kanyang lolo at unti-unting bumalik sa banyo.

Dito nagsimula ang pinakamasayang eksena: sabay silang naligo ni Lolo Pedro. Habang dumadaloy ang tubig, kinakanta nila ang kanta ng pag-ibig sa kalinisan. “Dun-dun-dun… Linis at bango, ligaya’t sayo!” Tila tugtugin ito ng radyo, at unti-unti, ang lamig ng tubig ay naging simoy ng hangin na lumiwanag sa kanilang mga balat. Sinubukan ni Tomas hawakan ang bula at hinagkan—para bang sinusuyod niya ang alon ng dagat. Nakita niya ang mga natitirang putik sa kanyang tuhod kung saan siya naglaro ng putikan kaninang umaga, at nangyari ang di inaasahan: napaiyak si Tomas—sa tuwa daw tingin niya, dahil para bang bago siya muling nagimulat, ang kanyang buong pagkabata’y namula ng pag-ibig sa pagligo.

Sa wakas, natapos ang kanyang paglalaban at pumayag na siya mismo ang magshampoo, magsoap, at magbanlaw. Labindalawang beses niyang idinikit ang shower head sa katawan, habang ang kanyang mga magulang at lolo’y nakangiti sa labas, nag-aabang. “Iyan na, Tomas. Nakikita mo? Hindi pala nakakahiya,” hikayat ng ina. Umiling si Tomas at ngumiti nang napakalawak. “Hindi nga,” wika niya na may bagong tiwala. Puno siya ng buhay, parang isang bulaklak na sumibol mula sa hamog sa umaga.

Mula noon, hindi na muling lumaban si Tomas tuwing oras ng paliligo. Ginawa na niyang ritwal ang sambit niyang, “Splash party sa aking sarili!” Tuwing umaga’y sumisigaw siya sa banyo, “Araw ng bagong simula!” at sinasabayan ito ng malakas na hagod ng sabon at bula. Natuto siyang mahalin ang pakiramdam ng malinis na katawan—parang pakiramdam ng bagong pahina ng kuwento sa bawat patak ng tubig. Ang batang dati’y ayaw maligo, ngayo’y hindi lang handang lumangoy sa anumang hugasan kundi handang harapin ang bagong araw nang sariwa at mamangha sa sarili.

by Beng Alba

7020

SHARES

Share on Facebook

Tweet

Save